Türkiye’nin Doğu Anadolu Bölgesi’nde yer alan Elazığ’ın tarihi 4000 yıldan fazladır. Şehir merkezine 5 kilometre uzakta yer alan Harput ilk yerleşim yerlerinden biridir. Hurriler’in yerleştiği bölgede aynı zamanda Asurlar ve Hititler’le iletişim izlerine rastlanmıştır. Harpu’un tarihte önemli bir yer olmasının temel nedeni ticaret yolu üzerinde olmasıdır. Bu yüzden sürekli bir yerleşim ve fetih bölgesi olmuştur. Anadolu Selçuklu, Dulkadiroğlulları, Akkoyunlar bölgeyi fethedenlerdendir. 1516 Çaldıran Zaferi’nden sonra Osmanlı topraklarına katılmıştır. Osmanlı zamanında yapılan yatırım ve bölge planlamayla ülkenin en değerli yerlerinden biri olmuştur. Fakat daha sonra bölgede dönüşüm başlamış yerleşim bugünkü Elazığ’a doğru kaymıştır.
O dönem ismi Mamurat-ül Aziz olan alana daha kolay olsun diye Elaziz adı verilmiştir. 1937 yılında şehri ziyaret eden Atatürk azığı bol il anlamına gelen Elazık ismini koyar. Daha sonra Elazık meclis kararıyla Elazığ olur. Gerek Osmanlı ve öncesi, gerekse Cumhuriyet döneminde en çok yatırım yapılan yerlerden biri olan Elazığ her alanda gelişmesiyle öne çıkıyor.
Elazığ'daki Tarihi Mekanlar
Tarihin her dönemine şahitlik eden Elazığ’da tarihi dokusu ve sahip olduğu doğal güzelliklerle ziyaretçilerine farklı duygular yaşatır. Elazığ’ın en önemli yerlerinden olan Harput tarihi dokunun sürekli korunduğu bir yerdir. Hemen Harput girişinde yer alan Harput Kalesi ilk durağımız. Kale aynı zamanda efsaneye göre harcına süt katıldığı için Süt Kalesi şeklinde de bilinir. Kalenin geçmişi Urartu zamanına kadar gider. M.Ö 8. yy. dan bu yana korunmayı başarmıştır. Günümüzde hala yer alamasının sebebi her gelen devletin kaleyi koruması veya onarmasıdır. İç kale ve dış surlardan oluşan kalenin dış surları korunamamıştır.
Elazığ Arkeoloji ve Etnoğrafya Müzesi Fırat Üniversitesi içinde yer alır.1965 yılında Harput Müzesi adıyla açılmış daha sonra adı değişerek üniversite alanına taşınmıştır. Osmanlı, Selçuklu medeniyetleri dışında, Neolitik döneme kadar kalıntılar sergilenir. Paralar, halılar gibi çeşitli eşyalar da sergilenir. Elazığ ziyaretinizi Kapalı Çarşı’yı ziyaret etmeden sonlandırmayın deriz. Tarihe şahitlik eden çarşı 2013 yılında bozulmadan restore edilmiştir. Geçmişin en önemli ticaret alanını gezin ve meşhur Ağın Leblebisi’ni tatmayı ihmal etmeyin.
Elazığ’da yerleşmiş her medeniyet bu bölgeye yatırım yapmıştır. Türbeler, camiler, kervansaraylar yaptırmışlardır. Günümüze kadar korunanlardan olan Üryan Baba Türbesi bunlardan biridir. Osmanlı zamanında yaptırılmıştır. Aynı şekilde ülkenin en eski cami yapılarından olan Ulu Cami Harput gezisinde görülebilir. Yine Harput’ta bulunan M.S 179 yaptırılan Meryem Ana Kilisesi’ni gezebilirsiniz.
Elazığ'ın Doğal Güzellikleri
Keban Barajı’nın gölünden meydana gelen Çırçır Şelalesi Elazığ’ın müthiş doğal güzelliklerinden biridir. Elazığ’a geldiyseniz Keban Barajı’na ordan Çırçır Şelalesi’ne mutlaka uğrayın deriz. Alabalık tesislerinde dinlenerek balık yiyebilirsiniz. Tektonik bir göl olan Hazar Gölü müthiş manzarası ve doğasıyla görülmesi gereken yerlerden bir diğeridir. Gittiğiniz her yerde kaplıca kültürünü arayanlardansanız, Karakoçan Golan Kaplıcaları tam size göre. Kaplıcanın romatizma, cilt rahatsızlıkları, kırıklara iyi geldiğine inanılıyor. 1990 yılında onarımı yapılan Buzluk Mağarası köklü tarihi ve farklı hava akımıyla ziyaretçilerini bekliyor. Mağarada yazın çok serin, kışın ise çok sıcak bir hava akımı bulunuyor. Yaz aylarında mağarada buzlar meydana geliyor. Yöre halkına ve geçmiş hikayelere göre bu buzlar bazı hastalıkları tedavi bile ediyor.
Elazığ'da Spor ve Macera
Elazığ denilince ilk akla gelenlerden biri de kayaktır. Şehrin önemli bir turizm merkezi olan Palandöken Kayak Merkezi kış mevsiminin en yoğun geçtiği yerlerden biridir. Kayak severler için Hazar Gölü’ne yakın bulunan Hazarbaba Kayak Merkezi’de hizmettedir. Günübirlik veya bir kış tatili için tercih edebilirsiniz.
Elazığ'da Ne Yenir, Ne İçilir
Elazığ yapılan araştırmalara göre Gaziantep’ten sonra Türkiye’nin en iyi ikinci mutfağına sahiptir. Sabah, öğlen, akşam yemekleri dışında kuşluk ve yatsılık sofraları kurulur. Elazığ’da Harput Çorbası, çoğu insan için ise soğuk ayran aşı çorbası en ünlü lezzetlerinden biridir. Geleneksel yemek kültürünü koruyan Elazığ’da Oğuzlar’a kadar giden bir lezzet kültürü hala korunuyor. Hepimizin pestil olarak bildiği Orcik, gömbe (kömbe), özel yufkadan yapılan sırın, ince fasulyeden yapılan Lobik çorbası, bir susam türü olan küncü ile yapılan küncülü köfte, kibe dolması namı diğer kuzu işkembe dolması, patile, harput köftesi mutlaka denemenizi önerdiğimiz yöresel lezzetler. Tüm bu yiyeceklerden sonra yöreye has, baklavaya rakip dolangeri ve yanında çedene kahvesini deneyimleyin.
Elazığ'a Nasıl Gidilir
Doğu Anadolu Bölgesi için Elazığ bir geçiş yeridir. Hava, kara ve demiryolu ile ulaşım sağlanabilir.İstanbul’dan kara yolu ile gelmek yaklaşık 14 saat, Ankara’dan ise 9 saat sürer. Karayolu en uzun yoldur.