Otomobiller hayatımızı kolaylaştıran araçlardır fakat bu araçları sürebilmemiz için ehliyetler gerekmektedir. En basit haliyle İstanbul’da araç kiralama yapsak dahi ehliyetimizin önemi büyüktür. Bu durum sadece İstanbul değil, tüm şehirler için geçerlidir. Ticari taşımacılık yapanlar için ehliyet kadar önemli olan bir belge daha bulunmaktadır. O belgenin adı SRC belgesidir.
SRC belgesi sadece yük taşımacılığında değil yolcu taşımacılığı yapanlar içinde alınması gereken bir belgedir. Beş farklı çeşidi bulunmaktadır. Belgeler sırasıyla SRC1, SRC2, SRC3, SRC4 olarak geçer. Hatta SRC5 belgeside bulunmaktadır. Belgelerden bir tanesine sahip olmak için Türkiye Cumhuriyeti Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı tarafından yapılan sınavlara girmek zorunludur. Sınavda 25 soru sorulur ve en az 60 puan almanız beklenir. Yeterli puanı almak için 25 sorunun 15’in doğru cevaplamanız gerekir. Fakat adaylardan sınavdan önce 4 günlük bir eğitim sürecine katılmaları beklenir. SRC belgelerinin ne olduğunu ve kimlerin kullanacağını anlamak için teker teker kaleme almamız gerekmektedir.
SRC1 Nedir ve Kimin Alması Gerekir?
Uluslararası yolcu taşımacılığı yapan her sürücünün alması gereken belgelerden bir tanesi SRC1 belgesidir. Belgeyi almak için en az ilkokul mezunu olunması ve 26 yaşından gün almak gereklidir. 26 yaşın yanı sıra B-C-E-D sınıfı ehliyetlerden en az birine sahip olmak gerekmektedir. Uluslararası taşımacılık yapmak isteyen sürücülerin istihdam edilmesi için aranan belgelerden bir tanesi de SRC1 belgesidir. Bunların yanı sıra aday sürücülerin, uyuşturucu, silah, insan ve gümrük kaçakçılığı ve terör suçlarından dolayı hürriyeti bağlayıcı ceza ile hükmü altında olmamaları şartı aranmaktadır. Gerekli şartları sağlayan sürücüler, ilgili kurumların istediği belgelerle birlikte SRC1 belgesi başvurusunda bulunabilirler. Gerekli belgeler aşağıda listelenmiştir. Bu belgeye sahip olmak isteyen sürücüler sınav öncesi eğitim almaktadır. Söz konusu eğitimde trafik kuralları ve cezalar, çalışma ve dinlenme süreleri, turizm taşımacılığı, harita okuma bilgisi ve ilk yardım gibi dersleri de içeren çeşitli dersler bulunur ve bu dersler toplam 32 saat boyunca verilir. Derslere katılım kesinlikle zorunludur. Bu belgeyi alan sürücüler yasal olarak minibüs, otobüs, midibüs, taksi ve benzeri yolcu taşıyan araçlar kullanabilirler.
SRC1 belgesi için istenilen belgeler;
- Alınmak istenilen eğitim programının belirtildiği dilekçe
- Sürücü belgesi fotokopisi
- Nüfus cüzdanı fotokopisi
- Tahsil durumunu gösteren belge
SRC2 Nedir ve Kimin Alması Gerekir?
Yurt içerisinde yani ülkemiz sınırları içerisinde yolcu taşımacılığı yapan ya da yapmak isteyen sürücülerin alması zorunlu olan mesleki yeterlilik belgesi SRC2 belgesidir. Örnek olarak İstanbul Yeni Havalimanı’nda araç kiralama ticari araç kiraladınız ve kiraladığınız araç içerisinde, yük taşımacılığı yapmak isterseniz, SRC2 veya SRC1 belgenizin olması gerekir. SRC2 belgesi almak için de tıpkı SRC1 belgesi için gerekli olan şartlar aranır ve sınav öncesi verilen dersler de hemen hemen aynıdır. SRC1 eğitiminden farklı olarak bazı eğitimler bulunmaktadır. Bu eğitimler gümrük, tır ve kaçakçılık mevzuatı eğitimidir. SRC1 belgesine sahip olan sürücülerin ekstra olarak SRC2 belgesi almasına gerek görülmemiştir. Çünkü SRC1 belgesi uluslararası taşımacılık için düzenlenen bir mesleki yeterlilik belgesidir.
SRC3 Nedir ve Kimin Alması Gerekir?
Uluslararası olarak eşya kargo taşımacılığı yapan veya yapmak isteyen sürücülerin alması zorunlu olan mesleki yeterlilik belgesi SRC3 belgesidir. SRC3 belgesi almak için en az ilkokul mezunu olup, 19 yaşından gün almak yeterlidir. Ehliyet olarak B-C-E-D sürücü ehliyetlerden birine sahip olmak gerekir. Uluslararası taşımacılık sektöründe iş bulmak isteyen sürücülerin uyuşturucu, silah, insan ve gümrük kaçakçılığı ile terör suçlarından dolayı hürriyeti bağlayıcı ceza hükmü altında olmamaları şartı aranmaktadır.
SRC3 belgesi için sürücülere sınav öncesinde güvenli sürüş teknikleri, araç bilgisi ve ekonomik araç kullanımı, harita okuma bilgisi ve ilk yardım eğitimi gibi dersler verilmektedir. Verilen eğitimlerin sonunda girilen sınavda başarılı olan sürücüler SRC3 belgesi almaya hak kazanır. SRC3 belgesi olan sürücüler kamyon, tır, panelvan, pikap, kamyonet vb. yük taşıyan araçları kullanabilirler.
SRC4 Nedir ve Kimin Alması Gerekir?
Yurtiçi eşya veya kargo taşımacılığı yapan yada yapmak isteyen sürücülerin alması gereken zorunlu mesleki yeterlilik belgesi SRC4 belgesidir. SRC4 belgesi için gereken şartlar SRC3 belgesi için aranan şartlar ile aynıdır. Sınav öncesi eğitim sürecinde ise 1-2 ders dışında dersler de aynıdır. SRC3 belgesi bulunan sürücülerin ekstra olarak SRC4 belgesi almalarına gerek yoktur. Çünkü SRC3 belgesi uluslararası taşımacılık için geçerlidir. Eğitim ve sınav sonucunda başarılı olan sürücülere SRC4 belgesi verilir. SRC4 belgesi alan sürücüler de kamyon, tır, pikap, panelvan ve kamyonet gibi yük taşıyan araçları kullanabilirler.
SRC5 Nedir ve Kimin Alması Gerekir?
SRC5 belgesi almak isteyen sürücülerin en az ilkokul mezunu olması gerekmektedir. SRC5 belgesi olan sürücüler aynı zamanda tehlikeli madde gibi yüklerin de taşımacılığını yaptğından ötürü, tehlikeli madde taşırken kullanılacak aracın niteliğine göre istenilen sürücü belgesine sahip olması gerekir. Bunların yanı sıra tehlikeli madde taşımacılığı yapan sürücülerin, ilgili mevzuatta bulunan eğitimleri alması gerekir ve bu eğitimleri aldığını gösteren belgeye sahip olmaları da gerekmektedir. Uluslararası taşımacılık yapmak isteyen ve bu alanda iş bulmak isteyen sürücülerin, uyuşturucu, silah, insan ve gümrük kaçakçılığı ile terör suçlarından dolayı hürriyeti bağlayıcı ceza ile hükmü altında olmamaları gerekmektedir.
